>> Góc khuất chốn “quan trường” Trung Quốc

* KỲ II: THAM NHŨNG HAY “QUỐC NẠN”?

(Cadn.com.vn) - Mặc dù hai sự kiện về Trần Hy Đồng và Bạc Hy Lai cụ thể không giống nhau, nhưng điều này cho thấy, cùng với sự phát triển kinh tế chóng mặt, tham nhũng đã trở thành “đại dịch” ở Trung Quốc. Chỉ tính trong vòng 10 tháng (8-2005 đến tháng 6-2006), Bắc Kinh phải xử lý hơn 13.000 vụ hối lộ.

RANH GIỚI GIỮA ANH HÙNG VÀ QUAN THAM

Thượng Hải – thành phố lớn nhất Trung Quốc – một ngày tháng 9-2006 bất ngờ bị phủ bóng mây u ám khi tin Bí thư Thành ủy Trần Lương Vũ bị bắt giữ vì tội tham nhũng lan nhanh.

Ông Trần Lương Vũ vốn được người dân Thượng Hải xem là “người hùng” vì có công xây dựng thành phố Thượng Hải phát triển mạnh mẽ, đời sống nhân dân được nâng cao. Ông cũng là nhà lãnh đạo đưa ra chính sách hợp tác với Đài Loan trong phát triển, trao đổi kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật. Ông cũng chủ trì nhiều hội nghị lớn bàn về xây dựng chính sách thu hút nhân tài hải ngoại về Thượng Hải. Họ Trần còn là người hướng đến việc hiện đại hóa cuộc sống của người dân bằng 3 tấm thẻ: ATM, thẻ giao thông và bảo hiểm xã hội.

Nói chung, trong 3 năm cầm quyền, vị “Bí thư vì dân” Trần Lương Vũ đã có công làm GDP Thượng Hải tăng trưởng 60%. Tuy nhiên, cùng với sự tăng chóng mặt của GDP, tỷ lệ tham nhũng ở Thượng Hải ngày càng trầm trọng. Từ đầu năm 2006, hơn 50 quan chức, trong đó có hàng loạt tay chân thân cận của ông Trần Lương Vũ đã bị bắt vì tội tham nhũng như Phó Bí thư – trưởng khu Bảo Sơn Thượng Hải Tần Dụ; Cục trưởng Cục Lao động Thượng Hải Chúc Quân Nhất.

Vụ tai nạn tàu cao tốc ở Chiết Giang, Trung Quốc đã khiến quan tham  Lưu Chí Quân mất chức và lộ án tham nhũng. Ảnh: THX

Tuy nhiên, khi đó, Trần Lương Vũ vẫn muốn che mắt mọi người khi liên tiếp triệu tập họp để bàn về tính kỷ luật trong đảng. Ông ta thậm chí còn cao giọng cảnh báo các quan chức Thượng Hải không nên lạm dụng chức quyền để tham nhũng. Nhưng ông Trần không hề biết rằng, chính quyền Trung ương mà đứng đầu là Chủ tịch Hồ Cẩm Đào đã đánh một “mẻ cá lớn” hoàn toàn bí mật nhằm vào vụ án tham nhũng quỹ an sinh xã hội và chỉ chờ ngày bắt ông. Trong vụ tham nhũng này, 1/3 trong tổng số 1,2 tỷ USD lọt vào túi các quan chức, trong đó có Trần Lương Vũ. Và đúng ngày 24-9-2006, Trần Lương Vũ bị bắt và bị điều tra trong một vụ việc được coi là “Trung ương nghiêm đả lão hổ” gây chấn động nước này và toàn thế giới. Đến ngày 11-4-2008, Trần Lương Vũ bị tòa án thành phố Thiên Tân, kết án 18 năm tù giam vì tội tham nhũng.

Sau Trần Lương Vũ, cái tên La Á Bình là vị “quan tham” được nói đến nhiều nhất vì cái gọi là “Tam nhất” sau khi bị bắt vào tháng 8-2008. Bởi trong thời gian cầm quyền (2006-2008), nữ quan tham này là người có số tiền tham ô lớn nhất, thủ đoạn ác độc nhất và chức vụ thấp nhất trong số các quan tham bị tử hình. Mặc dù chỉ giữ chức Giám đốc Sở Tài nguyên thành phố nhỏ Phủ Thuận, nhưng nữ quan này bỏ vào túi số tiền lên đến 22,68 triệu USD, từ nguồn tiền bồi thường của nhiều người dân trong thành phố. Ai cũng ngỡ ngàng khi biết bà ta thậm chí sở hữu đến 22 căn nhà. Bản án tử hình dành cho bà ta là hoàn toàn thích đáng vì tội “ăn cướp trên nỗi thống khổ ”của người dân đang chờ đợi tiền đền bù.

Phải nói rằng, không phải đến khi vụ bê bối Bạc Hy Lai, thành phố Trùng Khánh mới nổi lên là “điểm đến yêu thích” của những vị quan tham mà từ năm 2010, nơi này từng rúng động vì vụ Phó Giám đốc Công an Văn Cường bị bắt vì tội tham nhũng và trùm bảo kê xã hội đen. Núp dưới danh nghĩa là Phó Giám đốc Công an, Văn Cường tổ chức đường dây bảo kê tội phạm, nhận hối lộ, chạy chức quyền và bảo lãnh cho một số cá nhân và doanh nghiệp trên địa bàn và thậm chí là hãm hiếp rất nhiều phụ nữ. Khi khám xét khu biệt thự xa hoa của ông ta, cảnh sát tìm thấy số tiền 2,9 triệu USD. Đó là chưa kể đến 8 căn hộ, 4 biệt thự cùng một lượng lớn tài sản trang sức “có một không hai”. Với những tội trạng kinh khủng này, việc ông ta bị kết án tử hình được người dân Trùng Khánh hoan nghênh.

Ông Vương Lập Quân bị kết án 15 năm tù Sáng 24-9, Tòa án Nhân dân Trung cấp thành phố Thành Đô, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc, đã kết án cựu Phó Thị trưởng, cựu GIÁM đốc Công an Trùng Khánh Vương Lập Quân 15 năm tù giam vì 4 tội danh. Tuyên cáo của Tòa án cho biết ông Vương nhận hình phạt tổng hợp 15 năm tù giam vì đã "bẻ cong luật pháp nhằm tư lợi, đào tẩu, lạm dụng quyền lực và ăn hối lộ". Ông Vương bị cáo buộc giúp che đậy vụ sát hại ông Neil Heywood của bà Cốc Khai Lai trong  vụ bê bối từng khiến cựu Bí thư Thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai mất chức. Ông Vương đã không phản đối các tội danh sau khi phiên tòa xét xử kết thúc vào đầu tuần trước.

Đó là những cái họa do chính họ tự rước vào thân. Nhưng xem ra thành ngữ “Họa vô đơn chí” thật là đúng đối với trường hợp Bộ trưởng Đường sắt Lưu Chí Quân của Trung Quốc, người bị phanh phui tội tham nhũng sau khi xảy ra vụ tai nạn tàu cao tốc đặc biệt nghiêm trọng hồi năm 2011. Sau khi nguyên nhân tai nạn được cho là do lỗi thiết kế của thiết bị điều khiển hoạt động đoàn tàu và cách quản lý yếu kém, ông Lưu buộc phải từ chức và cũng từ đó, bí ẩn đằng sau những chuyến tàu cao tốc yếu kém này là hàng triệu USD chui vào túi vị quan này.

Thời gian ông này nắm quyền Bộ Đường sắt cũng là lúc Trung Quốc chú trọng phát triển ngành này với hàng loạt dự án tàu cao tốc. Nhưng thay vì chú trọng cho chất lượng của những chuyến tàu nắm sinh mệnh của người dân, Bộ trưởng Lưu bỏ túi 122 triệu USD từ số tiền đầu tư cho đường sắt. Hiện ông này bị khai trừ khỏi đảng Cộng sản Trung Quốc và đang đối mặt nguy cơ nhận án tử hình.

Tuy nhiên, những cái tên trên đây chỉ là một ít trong hằng sa số những vị quan tham ở Trung Quốc. Đó cũng là bài toán nan giải đối với nước này khi phải đi trên con đường phát triển.

Thanh Văn